روان شناسان آموزشی

وجه مشترک انتظارات اکثر والدین از مدرسه تنها یک چیز است: مشق شب. به نظر می رسد مشق نوشتن، جزء جدایی ناپذیر از تعریف زندگی کودکی و نوجوانی شده است و کمتر کسی است که این بخش از زندگی خود را (البته با اشک و آه) به یاد نیاورد.

مشق با اشک

اما امروزه تعداد روزافزونی از روان شناسان آموزشی در سراسر جهان، بیش از پیش ، تأثیر و کارکرد این پدیده فراگیر را زیر سوال می برند. الفی کوئن یکی از مشهورترین چهره های منتقد نظام آموزشی، بر این باور است که مشق شب چیزی جز یک فعالیت دردناک و بدون فایده نیست. او در کتاب "افسانه مشق شب"به این نکته می پردازد که هیچ تحقیقی وجود ندارد که تأثیر مثبت تکالیف مدرسه را تائید کرده و رابطه مستقیمی بین انجام تکالیف مدرسه و موفقیت تحصیلی را به اثبات رسانده باشد.
 
اگر شما هم بر سر تمام کردن مشق شب، تا دیر هنگام مشغول بحث و مجادله با فرزندتان هستید، حتما تجربه دست اولی از میزان استرس و ناراحتی حاصل از آن دارید. شاید برای کم کردن چنین استرسی باشد، که تعداد بیشتری از مدارس در جای جای جهان رفته رفته، دادن تکالیف و کار در منزل را برای دانش آموزان متوقف می کنند.
 
درست است که مدارس بیشتری به نهضت "بدون مشق" یا "کیف در مدرسه" می پیوندند، اما فرایند اقناع والدین، کار ساده ای نبوده است. از آنجایی که والدین، نوشتن مشق و انجام تکالیف را جزئی از فرایند آموزش فرزندانشان می دانند، توضیح این که این رویه باید تغییر کند و فعالیت های دیگری با جای آن بنشیند، برای والدین و مسئولین مدارس کار دشواری بوده است.
 
بسیاری از مدارسی که انجام تکالیف در منزل را متوقف کرده اند، بیشتر تمرکز خود را روی افزایش خلاقیت و شادابی کودکان قرار داده اند. به این صورت که به جای دادن مشق شب به دانش آموزان، از آن ها می خواهند فعالیت های هنری، آزمایشگاهی و اجتماعی داشته باشند.

با این حال منتقدین این رویکرد نوین، بر این باورند که زندگی سرشار از موقعیت هایی است که ما بدون این که بخواهیم و راضی باشیم ناگزیر از انجام دادن آن ها هستیم. انجام تکالیف مدرسه هم در همین راستا به کودکان می آموزد با موقعیت هایی که دوست ندارند رو به رو شوند، کارهایی را که دوست ندارند ولی برای رشد و کمالشان لازم و ضروری است، انجام دهند و با این کار مهارت های زندگی را برای رو به رو شدن در آینده خود بیاموزند.
 
اما الفی کوئن در پاسخ به این منتقدین بر این نکته تأکید می کند که اگر در انجام تکالیف، هیچ حق انتخابی نداشته باشید، پس قضاوت در مورد تأثیر مثبت یا منفی آن بر موفقیت شما بی معنی است. انجام این تکالیف نه تنها تأثیر مثبتی بر آینده کودکان ندارد بلکه به شدت احساس استقلال و خوداتکایی آن ها را تضعیف می کند.
 

آزمون های استاندارد

یکی از دلایل ماندگاری گرایش به دادن تکالیف به دانش آموزان، پیروی از نظام آزمون های استاندارد است به این معنا که همه دانش آموزان صرف نظر از استعدادها و تفاوت هایشان، باید از عهده انجام تکالیف مشخصی بر آیند، معلومات مشخصی را کسب کنند، در امتحان های واحدی شرکت کنند و نمراتشان با هم و نیز با استاندارد کلی مقایسه شود.
 

ادامه مطلب